Obrzęki nóg to powszechny problem o złożonym podłożu. Spuchnięte kończyny dolne i uczucie ciężkości dokuczają szczególnie w godzinach wieczornych, po całym dniu pracy. Taki objaw może wynikać z wielu przyczyn, takich jak choroby układu sercowo-naczyniowego, wątroby, nerek, nieprawidłowości hormonalnych czy niedoborów substancji mineralnych lub witamin. Jednym z pierwszych objawów wystąpienia obrzęków nóg są problemy z założeniem obuwia. Najczęstsza przyczyna występowania obrzęków jest idiopatyczna – oznacza to, że nie wiemy, co tak naprawdę wywołuje ten objaw. Jednak dzisiejsza medycyna wie, w jaki sposób można zaradzić tym dolegliwościom [1].
Skąd biorą się obrzęki?
Obrzęk to gromadzenie się płynu w tkance, poza komórkami i naczyniami krwionośnymi oraz chłonnymi, powodujące powiększenie obwodu danego narządu. Najczęściej dotyczy kończyn dolnych, twarzy i okolicy krzyżowej. Płyn pozatkankowy gromadzi się w przestrzeni międzytkankowej z powodu wzrostu ciśnienia w naczyniach żylnych. Dzieje się tak, gdy pracujemy w pozycji stojącej, nosimy obcisłe spodnie, buty na wysokim obcasie czy spożywamy dużo soli. Czasem przyczyna leży w chorobach serca lub w niewydolności zastawek żylnych. Bywa, że za obrzęki odpowiedzialne jest zapalenie naczyń – wtedy objawom towarzyszy uczucie ocieplenia skóry i wyczuwalne są pogrubione, twarde naczynia przypominające w dotyku sznur [2,3].
Czy warto udać się z tym problemem do lekarza?
Zdecydowanie tak. Jeżeli dokuczają nam obrzęki, na początku lekarz powinien zebrać z nami dokładny wywiad, a następnie zlecić panel badań, odpowiedni do podejrzewanych schorzeń. Należy wyeliminować:
- zaburzenia w odpływie krwi żylnej, powodowane przez zakrzepicę żył głębokich,
- niewydolność serca – jedną z najczęstszych przyczyn (im niżej od serca znajduje się dana część ciała, tym większa szansa na wystąpienie obrzęku),
- choroby wątroby,
- obrzęki pochodzenia nerkowego (zespół nerczycowy),
- zaburzenia hormonalne związane najczęściej z niedoczynnością tarczycy,
- niedobór białek oraz witaminy B1,
- wpływ leków (np. sterydów).
Dodatkowo należy ocenić, czy obrzęk dotyczy jednej, czy dwóch kończyn, czy towarzyszy mu ocieplenie skóry, czy wywołuje ból lub prowadzi do zmian skórnych. Trzeba jednak pamiętać, że najczęściej przyczyna obrzęków nóg jest niegroźna i nie wynika z żadnej ciężkiej choroby, a jedynie z przeciążenia kończyn dolnych [2].
Jak łagodzić objawy?
Świetnie przebadaną substancją do stosowania zewnętrznego jest heparyna. Związek ten usprawnia przepływ krwi w naczyniach, zmniejsza stan zapalny oraz działa przeciwzakrzepowo. Zalecanym preparatem jest żel Lioton 1000 o przyjemnym lawendowym zapachu, który należy delikatnie wmasowywać w nogi. Żel szybko przynosi ulgę oraz zapewnia przyjemne uczucie chłodzenia. Dodatkowo wskazany jest odpoczynek z uniesionymi wysoko kończynami dolnymi, ponieważ taka pozycja wzmaga przepływ krwi w naczyniach kierunku do serca.
Bibliografia:
[1] – https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/67015,obrzeki-konczyn-dolnych-objawy-i-postepowanie
[2] – https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.23.
[3] – https://www.mp.pl/pacjent/objawy/175407,obrzek
