Rury kominowe tworzące system odprowadzania spalin są jednym z najwygodniejszych, a zarazem najtańszych i najszybszych sposobów na wykonanie sprawnej i wydajnej instalacji kominowej. Dzięki możliwości łączenia kształtek o odpowiednich wymiarach można je łatwo dopasować do długości komina, a także wygodnie podłączyć. Sprawdzą się zarówno przy stawianiu nowego komina, jak i podczas modernizacji instalacji grzewczej i spalinowej w starszym budynku.
Funkcja i znaczenie rur kominowych
Typowa instalacja kominowa jeszcze niedawno składała się z wymurowanego z pełnych cegieł szamotowych lub klinkierowych klasycznego komina. Posadowiony na solidnym ze względu na masę konstrukcji fundamencie trzon ze starannie połączonych zaprawą cegieł był nakrywany czapą kominową zapobiegającą przedostawaniu się do przewodu opadów i zanieczyszczeń. W nowoczesnych systemach kominowych murowana konstrukcja jest jednak zwykle wykonywana z lekkich pustaków pełniących funkcję systemu nośnego, natomiast sam przewód spalinowy jest zrobiony z rur kominowych nazywanych wkładem kominowym. Ze względu na stosowanie różnych źródeł ciepła i urozmaicone konstrukcje budynków na rynku można znaleźć spory wybór rur kominowych przystosowanych do wszelkich warunków pracy i oczekiwań użytkowników. Poza rozróżnieniem ze względu na typ spalanego opału oraz na rodzaj materiału, ponieważ wkłady produkuje się zarówno z ceramiki, jak i wysokogatunkowych stali, występują też wkłady o różnej geometrii, dające możliwość uzyskania odpowiedniego ciągu w każdym kominie – podkreśla przedstawiciel firmy Tanie Kominy, która specjalizuje się w sprzedaży nowoczesnych systemów kominowych.
Każdy system kominowy powinien dobrze spełniać swoją podstawową funkcję, jaką jest wyprowadzanie gazów powstających podczas spalania opału poza budynek, a przy tym zagwarantowanie pełnego bezpieczeństwa przeciwpożarowego i szczelności. Kluczowym elementem działania komina jest możliwość uzyskania odpowiedniego przepływu powietrza określanego jako ciąg kominowy. Może on być wytwarzany sztucznie – dzięki wentylatorom montowanym w samym urządzeniu grzewczym albo w nasadzie kominowej, w większości przypadków powstaje jednak w sposób naturalny, za sprawą różnicy ciśnień. Powietrze atmosferyczne ma większą gęstość niż spaliny, które opuszczają komorę spalania. Różnica gęstości wynika z temperatury, rozgrzany gaz staje się dzięki niej „lżejszy” i unosi się ku górze.
Nowoczesne wkłady kominowe charakteryzują się bardzo gładkimi ściankami oraz niezwykle szczelnymi połączeniami, przepływ gazów spalinowych nie jest więc niczym zakłócany. Prawidłowy dobór średnicy wkładu daje też możliwość uzyskania przypływu odpowiedniego do potrzeb zamontowanego urządzenia grzewczego – kotła centralnego ogrzewania, kominka albo pieca. W przeciwieństwie do klasycznych kominów murowanych wewnętrzne ścianki wkładu łatwiej utrzymać w czystości, są one stabilne wymiarowo, a w razie wymiany urządzenia grzewczego łatwo można je dopasować zarówno pod względem materiału, jak i średnicy.
Wielką zaletą stosowania wkładów kominowych jest także to, że znakomicie nadają się do nowo budowanych domów czy obiektów użytkowych, jak i do tych, w których przeprowadzana jest modernizacja instalacji grzewczej oraz wymiana kotła lub pieca. Odpowiednio dobrane wkłady można instalować w starych kominach murowanych, poprawiając parametry ich pracy i dostosowując do nowych potrzeb. Taka wymiana będzie też niezbędna np. przy zastępowaniu kotła węglowego nowocześniejszym – spalającym ekogroszek, pellet, gazowym lub olejowym.
Rury kominowe do urządzeń grzewczych na gaz i olej oraz paliwa stałe
Wkłady kominowe różnią się nie tylko swymi wymiarami czy rodzajem materiału, z którego są wykonane, ale również przeznaczeniem wynikającym z dopasowania do specyfiki konkretnego źródła ciepła. Kategorią wkładów produkowanych z myślą o kotłach gazowych i olejowych są wkłady kwasoodporne. Wynika to z faktu, że spaliny powstające w urządzeniach tego typu mają na ogół stosunkowo niską temperaturę, jednak poważnym problemem jest osadzający się na wewnętrznych ściankach przewodu kominowego kondensat. Zjawisko to następuje, ponieważ mocno wychłodzone spaliny dość często przekraczają tzw. punkt rosy, czyli temperaturę, w której przechodzą ze stanu gazowego w ciekły, skraplając się na ściankach. Powstający w ten sposób kondensat spływa po wnętrzu komina do specjalnego odpływu, a po rozcieńczeniu lub zneutralizowaniu jest odprowadzany do kanalizacji. Dużym kłopotem okazuje się jednak jego skład chemiczny. Wśród produktów spalania znajduje się wiele związków, które reagując ze sobą, wytwarzają agresywne substancje chemiczne np. silne kwasy – m.in. węglowy, siarkowy lub azotowy. Wkład wykonany ze stali kwasoodpornej będzie w stanie wytrzymać działanie takich związków i umożliwi ich bezpieczne odprowadzenie. W razie, gdyby był on wykonany ze zwykłej stali, bardzo szybko uległby uszkodzeniu, a szkodliwe substancje w krótkim czasie przeniknęłyby do struktury ścian, tworząc nieestetyczne i śmierdzące plamy.
Niebezpieczeństwo tworzenia się kondensatu występuje także w przypadku nowoczesnych kotłów spalających ekogroszek lub pellet drzewny. Jest ono wprawdzie nieco mniejsze, ale warto pamiętać, że urządzenia tego typu dla uzyskania maksymalnej wydajności energetycznej są wyposażone w rozwiązania, które pozwalają na odzyskiwanie znacznej ilości energii zgromadzonej w wytwarzanym dymie. Choć zwiększa to wydajność urządzenia, to również powoduje, że spaliny stają się znacznie chłodniejsze niż w piecach zasypowych starego typu. Jednocześnie w urządzeniach grzewczych spalających paliwa stałe w dymie znajduje się spora ilość substancji, które osadzają się wewnątrz przewodu kominowego. W przypadku spalania węgla jest to głównie sadza, a przy kotłach opalanych drewnem substancje smoliste. Zarówno sadza, jak i substancje smoliste charakteryzują się wysoką łatwopalnością – jeśli do komina przedostanie się nawet niewielka ilość żaru, dość łatwo może dojść do groźnego w skutkach pożaru. Powoduje on nie tylko gwałtowny wzrost ciśnienia, który grozi rozerwaniem wkładu, ale także powstanie bardzo wysokiej temperatury. Może to prowadzić do uszkodzenia wkładu kominowego lub do zapłonu elementów konstrukcji budynku – więźby dachowej, belek stropowych, materiałów ociepleniowych czy poszycia dachu. Dla zabezpieczenia przed taką ewentualnością do kotłów spalających węgiel lub drewno w dowolnej postaci, a także kominków czy pieców przeznaczone są stalowe wkłady kwaso- i żaroodporne.
Rury kominowe do kotłów kondensacyjnych i kominów zewnętrznych
Stalowe wkłady kominowe mogą być przystosowane także do urządzeń grzewczych o specjalnych konstrukcji – gazowych kotłów kondensacyjnych. Kotły tego typu mają zamkniętą komorę spalania i wykorzystują bardzo duże ilości powietrza. Są one na tyle znaczne, że nie mogą być pobierane wprost z pomieszczenia, a muszą być dostarczane przez odpowiednio dostosowaną instalację nawiewną. Ponieważ wydajne dostarczanie powietrza wymagałoby wyprowadzenia poza budynek dodatkowej instalacji, producenci kotłów zdecydowali się na wykorzystanie przewodu kominowego i zasysanie powietrza oddzielnym kanałem znajdującym się poniżej wylotu spalin. Dla zoptymalizowania układu wyprowadzania gazów spalinowych i zasysania powietrza muszą być jednak stosowane specjalne wkłady do kotłów kondensacyjnych o budowie dwuściennej. Rura tego typu składa się z dwóch części – wewnętrznej, którą w górę przepływają spaliny oraz zewnętrznej znajdującej się dookoła przewodu spalinowego, którą w dół przepływa powietrze.
Podobną budowę mają wkłady kominowe dwuścienne. W tym przypadku również mamy do czynienia z dwoma rurami – wewnętrzna służy do odprowadzania spalin, zewnętrzna jest natomiast zabezpieczeniem przed warunkami pogodowymi – przede wszystkim wodą i wilgocią pochodzącą z opadów atmosferycznych. Ponieważ rury kominowe tego rodzaju są wykorzystywane zarówno do budowy wewnętrznych instalacji kominowych bez konieczności obudowywania wkładu konstrukcją nośną z cegieł lub pustaków, jak i do wykonywania kominów zewnętrznych przestrzeń między obiema warstwami rury musi być dobrze zaizolowana termicznie. W tym celu montowana jest specjalna otulina z wełny skalnej lub szklanej, która w kominach wewnętrznych gwarantuje ochronę przed zbytnim rozgrzaniem się instalacji, a w kominach zewnętrznych zapobiega zakłócaniu ciągu przez nadmierne wychładzanie się komina.
Nie można zapominać, że poza wkładami stalowymi dostępne są też droższe, lecz jednocześnie bardziej uniwersalne wkłady ceramiczne. W tym przypadku rura kominowa jest wykonywana z odpornej zarówno na działanie kondensatu, jak i wysokiej temperatury ceramiki, a cały system składa się z podobnych kształtek, jak instalacja stalowa. Wkłady ceramiczne są montowane w specjalnych obudowach przypominających klasyczne kominy, wykonywanych najczęściej z odpowiednio przystosowanych pustaków. Wkłady ceramiczne są zdecydowanie trwalsze niż wkłady stalowe, jednak zarazem cięższe, wymagają więc właściwie przygotowanego fundamentu. Wyższa jest także ich cena, jednak rekompensuje to ich dobra wytrzymałość i o wiele dłuższy okres eksploatacji. Podobnie jak wkłady stalowe również wkłady ceramiczne można wykorzystać do modernizacji starych kominów murowanych.
